Μήπως έχεις θέμα με τα όριά σου;

Μετά το τελευταίο μου άρθρο με τίτλο «Όρια στις σχέσεις: αγάπη, σεβασμός και αυτοεκτίμηση χωρίς τύψεις» πολλοί με ρωτάτε πως μπορείτε να καταλάβετε ποια είναι ακριβώς η σχέση σας με τα προσωπικά σας όρια. Η πρώτη ερώτηση που θα κάνω είναι: πόσο εύκολα μπορείς να πεις όχι;

Συχνά οι άνθρωποι που δυσκολεύονται να πουν όχι, προέρχονται από ένα περιβάλλον που τα όρια του «εγώ» και του εσύ είναι πολύ ρευστά. Συνήθως οι ανάγκες τους δεν λαμβάνονταν σοβαρά υπόψιν ή αγνοούνταν. Έτσι προτεραιότητα είχαν πάντα οι ανάγκες των άλλων.

Έτσι στην πορεία των χρόνων αυτοί οι άνθρωποι μαθαίνουν ότι το να βάλει κάποιος όρια, το να εκφράσει τα θέλω του και τις ανάγκες του εκλαμβάνεται από τους άλλους ως αναίδεια. 'Όμως στην ουσία τα όρια είναι δείγμα αγάπης και αυτοφροντίδας.

Τύποι προσέγγισης στα όρια: σε ποιον τύπο ανήκεις;

Το πως θέτουμε όρια διαφέρει από άτομο σε άτομο. Μπορούμε να διακρίνουμε τους ακόλουθους τύπους ανθρώπων σε σχέση με τα όρια:

• Ο Διστακτικός – «Ναι» Τύπος: Σχεδόν φοβάται να θέσει όρια και συχνά ακυρώνει τις ανάγκες του για να ικανοποιήσει τους άλλους. Πιάνεις τον εαυτό σου να λέει συχνά «ναι» ενώ θέλεις να πεις «όχι»; Ίσως χρειάζεται να δουλέψεις με την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή σου.
• Ο Απόλυτος – «Όχι» Τύπος: Τα όριά του είναι αυστηρά και αμετακίνητα. Αν ανήκεις σε αυτόν τον τύπο, ίσως αισθάνεσαι πως το να θέτεις όρια είναι ο μόνος τρόπος να διατηρήσεις τον έλεγχο. Όμως το να είσαι περισσότερο ανοιχτός κάτω από προϋποθέσεις μπορεί να φέρει περισσότερη ισορροπία και λιγότερες συγκρούσεις.
• Ο Τύπος «Εκκρεμές»: αυτός ο τύπος έχει καταφέρει να φύγει από τα δύο πρώτα μοτίβα. Είναι σαν τους τύπους «άσπρο-μαύρο». Τους είναι δύσκολο να ελέγξουν ανάλογα με την περίσταση τα όρια που θα θέσουν. Η απόφασή τους έχει να κάνει με την αίσθηση αδυναμίας για την μία ή άλλη κατεύθυνση. Μήπως σου θυμίζει κάτι αυτό;
• Ο Τύπος «Τρύπα»: Σε γενικές γραμμές υπάρχει ισορροπία αντίδρασης. Παρόλα αυτά για διάφορους λόγους είτε σε ορισμένες καταστάσεις είτε απέναντι σε συγκεκριμένα άτομα αντιμετωπίζουν αδυναμία οριοθέτησης.
• Ο Ευέλικτος: Κρατά τα όριά του ανάλογα με τις καταστάσεις. Αυτός ο τύπος προσαρμόζεται χωρίς να θυσιάζει τις αξίες του και αναγνωρίζει πότε είναι απαραίτητο να πει «όχι» ή «ναι». Είναι ωστόσο σημαντικό να διατηρείται μια ισορροπία, ώστε να μην πέφτει στην παγίδα του να ικανοποιεί τους άλλους συνεχώς.

Όποιος και αν είναι ο τύπος σου, η κατανόηση του πού βρίσκεσαι σήμερα είναι το πρώτο βήμα για να προσεγγίσεις τα όριά σου με υγιή τρόπο.

Τα όρια δεν απομακρύνουν τους ανθρώπους· αντίθετα έτσι μπορούμε να δημιουργήσουμε και να διατηρήσουμε αληθινές και ουσιαστικές σχέσεις. Κάθε φορά που θέτουμε όρια, δηλώνουμε σεβασμό στον εαυτό μας αλλά και στους άλλους, δείχνοντας ποιοι είμαστε και τι χρειαζόμαστε. Όταν αγαπάμε αληθινά, το να λέμε «όχι» ή να θέτουμε τα δικά μας «ναι» δεν μειώνει την αξία των σχέσεων μας· αντίθετα, τους δίνει χώρο να αναπτυχθούν με τρόπο που μας τιμά. Όταν μάθουμε να τα χρησιμοποιούμε με σεβασμό, αποκτούμε τη δύναμη να διατηρούμε τις σχέσεις μας ισορροπημένες και γεμάτες αμοιβαία κατανόηση.

Εσύ μπορείς να βάλεις όρια κι αν ναι ξέρεις τι είδους σχέση έχεις με τα όριά σου; Ξέρεις πώς μπορείς να θέσεις νέα όρια δημιουργώντας τον απαραίτητο ζωτικό χώρο τόσο για εσένα όσο και για τους άλλους; Βάζοντας όρια προσφέρουμε στον εαυτό μας το πολύτιμο δώρο.